Hoe kies je een duurzaam pensioen?
Stel, je mag je eigen pensioenregeling kiezen voor je organisatie, en wilt graag een duurzaam pensioen. Waar begin je dan? Even googelen op ‘duurzame pensioenen’ levert niet veel duidelijkheid op. Er komen veel ingewikkelde keuzes en technische informatie bij kijken. In dit artikel brengen wij de belangrijkste dingen in kaart die je moet weten. We spraken met medewerkers van twee bedrijven die onlangs hun eigen duurzame pensioenuitvoerder hebben gekozen. Hoe pakten zij dat aan?
Disclaimer: Het beleid van pensioenuitvoerders kan snel veranderen, waardoor de informatie daarover in dit artikel gedateerd kan zijn. Groen Pensioen prijst niet één pensioenuitvoerder aan als duurzaamste optie, dit artikel is alleen bedoeld als voorbeeld hoe je tot jouw pensioenkeuze kan komen.
De wereld van pensioenregelingen is behoorlijk ingewikkeld, zeker als je je er pas net in verdiept. Op deze pagina hebben wij wat basisinformatie op een rijtje gezet, zodat je alles weet wat je nodig hebt om te beginnen aan je zoektocht naar een groen pensioen. Daar lees je over de drie pijlers van ons pensioenstelsel. Dit artikel gaat over de tweede pijler.
Drie pensioenuitvoerders uitgelicht
Je bent op zoek naar een pensioenuitvoerder die jouw geld duurzaam belegt. Wat zijn dan de beste opties om mee in gesprek te gaan? Er is (helaas) niet één duurzaamste keuze die voor iedereen geschikt is; dat hangt af van wat de wensen en criteria voor jouw bedrijf zijn. Hieronder lichten wij drie pensioenuitvoerders uit die in dit artikel aan bod komen. NB: voor jouw organisatie kunnen er nog andere pensioenuitvoerders zijn die ook geschikt zijn.
BeFrank is een premiepensioeninstelling (PPI). Deze online pensioenuitvoerder is modern en toegankelijk. Een PPI biedt de mogelijkheid om in de toekomst pensioenregelingen over de grenzen uit te voeren. Daarom kan BeFrank voor bedrijven met vestigingen in meerdere landen een uitkomst zijn.
Bright is een beleggingsinstelling en social enterprise. Bij deze pensioenuitvoerder wordt je lid van de coöperatie en deel je in de winst. Ook kun je meepraten over hun beleggingsstrategie. Door hun flexibele bedrijfsmodel is Bright ook interessant voor zzp’ers of werknemers die niet via hun werkgever pensioen opbouwen.
a.s.r. is een verzekeraar die ook pensioenregelingen aanbiedt. Hierbij betaalt jouw werkgever voor jou een maandelijkse pensioenpremie. a.s.r. biedt verschillende fondsen aan waaruit je kunt kiezen. Ook kun je zelf je beleggingsvrijheid bepalen. Deze pensioenuitvoerder is vooral interessant voor werkgevers.
Op zoek naar een groen pensioen
Hoe vind jij, als werkgever of als werknemer, een duurzame pensioenuitvoerder die het beste bij jou past? Om die vraag te beantwoorden spraken wij met medewerkers van twee bedrijven die deze zoektocht al eens hebben afgelegd. Aan het woord zijn Ilse (happiness manager) en Sybren (adviseur en mede-eigenaar) van Copper8, een adviesbureau op het gebied van circulaire economie, en Roy (data-analist) van CBRE, een multinationaal vastgoedbedrijf. Zij beantwoorden de volgende vragen:
Hoe begin je met zoeken?
Hoe ga je het gesprek aan met pensioenuitvoerders?
Op welke criteria moet je letten?
Hoe kom je uiteindelijk tot de beste keuze?
Hoe begin je met zoeken?
Aan het begin van je zoektocht heb je twee opties: of je schakelt meteen een pensioenadviseur in die een aantal geschikte pensioenuitvoerders aan je voorlegt, zoals CBRE deed, of je gaat eerst zelf op onderzoek uit. Dat was de aanpak van Ilse en Sybren van Copper8, omdat zij het proces graag zelf in handen wilden hebben. Ilse vertelt: ‘Eerst hebben we zelf wat rondgekeken en gesproken met peers in onze markt, zoals Triodos Bank en MVO Nederland, om te vragen: “Waar hebben jullie je pensioen neergezet?” Zo hebben we allemaal informatie verzameld en op basis daarvan zijn we met een vijftal pensioenuitvoerders in gesprek gegaan: Zwitserleven, a.s.r., BeFrank, Bright en Achmea.’
Bij CBRE, een veel groter bedrijf, pakten ze het anders aan. Roy: ‘Wij hebben meerjaarscontracten voor een pensioenregeling, en de laatste loopt af per 1 januari [2022]. Omdat we op een aantal punten niet geheel tevreden met onze huidige pensioenuitvoerder waren, zijn we in de zomer met een werkgroep verder gaan kijken. Wij hebben toen een adviseur ingeschakeld, die ons adviseerde om met een aantal partijen te gaan spreken: BeFrank, Aegon, a.s.r. en ABN AMRO.’
Hoe ga je het gesprek aan met pensioenuitvoerders?
Als je eenmaal een aantal pensioenuitvoerders hebt gekozen waarover je meer wilt weten, is het tijd om ze uit te nodigen voor een gesprek. Hoe pak je dat aan? Ilse: ‘Bij ons was het allemaal tijdens corona, dus we hebben online met hen in gesprek gezeten. Om ze de kans te geven om te vertellen: wat doe je als organisatie zelf, en wat doe je met je beleggingen?’ Die tweede vraag kan nog weleens moeilijk zijn om duidelijk antwoord op te krijgen. Daarom is het belangrijk om goed voorbereid te zijn en veel kritische vragen stellen. Op die manier kun je algauw een aantal partijen wegstrepen. Sybren: ‘Veel partijen weten niet precies waarin ze beleggen, omdat ze dat uitbesteden of investeren in fondsen met “pakketten” aan bedrijven. We hebben bijvoorbeeld gesprekken gehad met een partij die niet in Shell investeerde, maar wel in andere oliebedrijven. Dus toen was de vraag: “Maar waarom dan wel in die bedrijven en niet in Shell?” Dat wisten ze eigenlijk niet. Zo hebben we een aantal van die gesprekken gevoerd en op basis daarvan een voorkeur voor twee van die partijen uitgesproken, BeFrank en a.s.r..’
Ook Roy zag veel verschillen in hoe helder het verhaal van de pensioenuitvoerders was. ‘Je moest veel doorvragen: “Wat houdt dat beleid nou echt in?” Sommige partijen zeiden bijvoorbeeld alleen: “We sluiten olie en gas deels uit, maar we gaan nog het gesprek aan.” Terwijl a.s.r. heel duidelijk zei: “We stappen uit bedrijven als Shell, maar we blijven wel investeren in bedrijven die het product van zulke bedrijven gebruiken, en daar gaan we het gesprek mee aan, om die te verduurzamen.” Daarin zag je veel verschillen tussen partijen, de een gaat veel verder dan de ander.’
Op welke criteria moet je letten?
Voordat je het gesprek aangaat met de pensioenuitvoerders, is het belangrijk om een duidelijk lijstje met criteria te hebben. Duurzaamheid is namelijk een heel breed begrip. Wat is op dat gebied voor jouw bedrijf het belangrijkst? Zo had Copper8 een duidelijk lijstje met harde uitsluitingen voor beleggingen in bepaalde sectoren, van wapens en tabak tot aan de olie- en gassector. CBRE keek ook naar het hele spectrum, legt Roy uit: ‘Duurzaamheid is best wel een holle term. Ik denk dat de ESG-criteria in de buurt komt van al een wat hardere definitie, maar ook bijvoorbeeld de sustainable development goals (SDGs) van de VN zijn een mooie framework om duurzaamheid aan te hangen. Wij hebben ook gekeken naar het bedrijf zelf: hoe geloofwaardig vonden we de uitvoerder in het verhaal dat ze hadden rondom duurzaamheid? Daarbij wilden we echt het hele spectrum hebben: zowel milieu, als mensenrechten en democratische vrijheden, maar ook governance, dus corruptie of bestuur.’
Naast duurzaamheid zijn er natuurlijk ook nog andere criteria waaraan een pensioenuitvoerder moet voldoen. Voor CBRE was rendement een van de belangrijkste factoren. ‘We hebben kunnen aantonen dat duurzaamheid ook rendeert – en niet eens óók rendeert, maar júíst rendeert.’ Verder was ook de klantenservice een belangrijk criterium, vertelt Roy: ‘Hoe benaderbaar is de pensioenuitvoerder in het geval van vragen? Hoe gebruiksvriendelijk is het portaal, kun je snel je informatie vinden? En worden er trainingen gegeven door de uitvoerder om werknemers mee te nemen in het verhaal en om het belang van pensioenen te adresseren? Dat soort aspecten waren doorslaggevend. Uiteindelijk zijn we op a.s.r. uitgekomen.’
Ilse en Sybren hebben ook gekeken naar het verdienmodel van de pensioenuitvoerder. Welke was het meest houdbaar in een circulaire economie? Ze kwamen tot de conclusie dat geen enkele partij daar helemaal bij paste, maar Bright, een levensverzekeraar, kwam het dichtstbij. Ilse: ‘Bij een levensverzekeraar wordt je deelgenoot van de onderneming zelf en zit je er veel dichter op, en dat vinden wij een fijner gevoel. Dat past ook beter bij de verantwoordelijkheid binnen een circulair systeem.’ Daarnaast was voor hen de klantrelatie belangrijk. Sybren: ‘Onze vragen gingen ook over hoe de partijen hun langetermijnrelatie met de klant willen bewaren, om te zorgen dat wij niet zomaar een klant zijn die ieder jaar weer kan switchen. Daarin was a.s.r. het meest transparant. Zij zeiden zelfs dat ze ons een rol willen geven om hen weer scherp te houden in de toekomst. Dat vind ik mooi, dat een fonds daarvoor open staat en zijn eigen beperkingen kent.’
Hoe kom je uiteindelijk tot de beste keuze?
Na hun gesprekken zijn Ilse en Sybren dus uitgekomen op twee partijen: BeFrank en a.s.r.. Vervolgens hebben ze een pensioenadviseur ingeschakeld om het financiële plaatje op te vragen van die twee uitvoerders. Als je daar zelf niet de kennis voor in huis hebt, is dat sterk aan te raden. Ilse: ‘Onze pensioenadviseur heeft toen een berekening gemaakt van de Triodosfondsen van BeFrank en van de duurzaamste fondsen van a.s.r.. Kostentechnisch verschilde dat erg weinig. Daarom zijn we afgegaan op ons gevoel dat a.s.r. een betere match voor ons is.’
Ook CBRE kwam op a.s.r. uit, deels omdat je bij hen de keuze hebt om vrij te beleggen. Roy: ‘Dat betekent dat je je eigen lifecylce of strategie kunt kiezen door zelf fondsen te selecteren. In die zin heb je daar vrij veel keuze in. Dat is niet bij alle partijen het geval.’ Daarnaast benadrukt Roy dat het erg belangrijk is om iemand met de juiste expertise in te schakelen om naar de technische kant van het verhaal te kijken. ‘Het laatste wat je wilt is dat je zomaar een keuze maakt en daarbij over een ondernemingsraad stapt, of over je werknemers. Het gaat er uiteindelijk om dat mensen een goed pensioen hebben na een lange tijd werken.’
Laatste tips voor jouw pensioenzoektocht
Ieders zoektocht naar een groen pensioen zal anders verlopen. Ilse, Sybren en Roy delen tot slot een paar tips naar aanleiding van hun eigen zoektocht.
Als je de tijd hebt, loont het om zelf de eerste gesprekken met pensioenuitvoerders te doen, in plaats van een adviseur erop af te sturen. Ilse: ‘Dat heeft ons wel meer tijd gekost, maar zo zit je meer aan het stuur. Dat persoonlijk contact vond ik ook heel veel informatie opleveren.’
Kritisch doorvragen en duidelijk maken op basis waarvan je de keuze maakt is het belangrijkst tijdens de gesprekken met pensioenuitvoerders. Sybren: ‘Wij zeiden heel helder: “We spreken meerdere partijen, dit is ons belangrijkste keuzecriterium en op basis van dit gesprek gaan we een adviseur inschakelen om dat uit te werken.” Op die manier wisten de partijen wat ze van ons konden verwachten.’
Als je bij een groot bedrijf werkt en een groener pensioen wilt, denk je misschien algauw dat je weinig te zeggen hebt. Maar daar hoef je je niet door te laten tegenhouden, meent Roy. ‘Ga naar je HR-afdeling en stel gewoon vragen. Ga er niet met een te gestrekt been in, maar stel je genuanceerd en constructief op. Verdiep je erin, zodat je weet waar je het over hebt. Zoek intern mensen met expertise, en mensen die ook geïnteresseerd zijn, want samen sta je altijd sterker.’